Artur Blasco

• Artur Blasco voor zijn huis in Arsèguel in de Catalaanse Pyerneeën.

Artur Blasco (Barcelona, 1933) verwelkomt ons in zijn huis, Cal Miró, in Arsèguel (Alt Urgell), niet zonder ons eerst het Accordeon­museum te laten zien dat hij zelf heeft opgericht. Hij leeft tussen stenen muren, instrumenten opgestapeld in elke kamer, partituren, tientallen cassettes en af en toe een Voll-Damm biertje uit Barcelona om zijn dorst te lessen terwijl hij luistert naar Johann Sebastian Bach. Op het punt om 89 te worden, legt hij energiek zijn onvermoeibare werk uit, waarbij hij de diatonische accordeon, de liederen en populaire muziek uit de Pyreneeën herontdekt.

Ik ben in Barcelona geboren Een vriend zei mijn vader dat hij zijn vrouw moest meenemen om te bevallen in een kliniek die hij in Barcelona had. Toen ik twee jaar oud was, ging ik in Santpedor wonen, in Bages.
Op een dag besloot ik de wereld te zien. Ik pakte een tas en 500 peseta’s en begon te liften.

Zweden

Ik heb door heel Europa en het Midden-Oosten gereisd. In Beiroet werkte ik een tijdje in een cabaret. Daarna vestigde ik me vooral in Zweden, dat ik als mijn tweede land beschouw. Ik woonde in Stockholm. Een jaar lang ging ik in IJsland wonen, in Reykjavík. Daar ging ik aan boord als matroos op een kabeljauwboot. We gingen vissen tussen Groenland en Noord-Canada.
Daarna wijdde ik me aan het vertalen van Zweedse literatuur naar het Spaans voor Seix-Barral, vanuit Barcelona. Op een dag kwam ik naar Barcelona om meneer Joan Petit van literaire uitgeverij Seix-Barral te ontmoeten. Een oude vriend van de universiteit had gezegd dat ik bij hem thuis moest lunchen, zodat ik hem iets over mijn werk kon uitleggen.

Arsèguel

Na de lunch zei hij dat ik de volgende dag met hem mee moest gaan, omdat hij naar een klein stadje in de buurt van La Seu d'Urgell, Arsèguel, moest om wat managementwerk te doen. Ik wist niet waar dat was, maar ik zei hem dat ik met hem meeging.
Terwijl ik in Seu d’Urgell was, hoorde ik een diatonische accordeon. Het trok zo mijn aandacht dat ik met de oude muzikant ging praten. Hij vertelde me dat hij de laatste was die diatonische accordeon had gespeeld, dat ik naar Arsèguel moest gaan en dat hij alles zou uitleggen wat me interesseerde.
Ik ben toen teruggegaan naar Stockholm, heb mijn baan en mijn vrienden vaarwel gezegd en ben hier in Arsèguel komen wonen, in dit huis.

Barre omstandigheden

Ik ben hierheen gekomen en ben opnieuw begonnen. Er heeft altijd een muzikale sfeer in mijn huis gehangen, al sinds mijn kindertijd. Ze dwongen me om in de harmonie te spelen, pianotoonladders en arpeggio's te spelen en te zingen in het dorpskoor... Maar ik heb nooit besloten om van muziek te leven of er mijn brood mee te verdienen. Maar wat gebeurde er? Ik ontdekte dat met in met name de Pyreneeën, waar de mensen in zeer barre omstandigheden hebben geleefd, dat die ons een zeer belangrijke erfenis van cultuur en traditionele overleveringen hebben nagelaten. Dit trok zo mijn aandacht dat ik de rest van mijn leven eraan heb gewijd. Tja, het was de trekharmonica die me naar Arsèguel trok.

• Artur Blasco in een hoek van het accordeonmuseum

Foto: Mireia Comas

---

Veranderd

Het is hier sinds ik hier kwam helemaal verander. Toen hadden slechts zes huizen elektriciteit via een schakelkast die ze zelf hadden gemaakt. Elk huis leefde van het melken van vier of acht koeien. Ze waren lid van de coöperatie La Seu. Door de toetreding tot de gemeenschappelijke markt verdween die basis van de familie-economie. Die generatie is er niet meer en hun nakomelingen hebben een ander leven gezocht.

Ontvolkt

Ik denk dat er niet veel begrip of kennis is geweest om dit gebied nieuw leven in te blazen. Het is nu te laat. De Pyreneeën zijn verloren. Al die voorstellen over herbevolking met nieuwe mensen of neo-plattelanders, die te goeder trouw komen hebben weinig zin gehad... Je moet uit een bepaalde achtergrond komen, je moet het in je DNA hebben opgenomen. Om de traditie van bergveeteelt voort te zetten, kom je ofwel uit familie, ofwel je hebt moeite om er mee te beginnen. Soms lukt dat iemand, maar het zijn zeer geïsoleerde gevallen.
Nu verkondigen ze dat de Winterspelen een kans waren voor de Pyreneeën. Het is te laat. Een tijdje geleden hadden de Pyreneeën en de jongeren die nog wilden doorgaan, geholpen moeten worden. Maar ze zijn zich te veel gaan vervelen. Maar het is natuurlijk het Parlement dat wetgeving maakt. Ze begrijpen het Parlement niet, de Pyreneeën. Ze hoeven alleen maar in de herfst te komen om de rode bessen te verzamelen en te vertrekken. Ja, er was een tijd dat mensen hard werkten en er in een uithoek boeren van middelbare leeftijd overbleven dankzij de geleverde inspanning. Ten tijde van Pujols eerste regering. Maar later ging het verloren. Maar nu is het te laat. Te laat. Jammer.