Helma
Nijmegen

En Català

Diatonisch onderdompelen in de Catalaanse Pyreneeën

Arsèguel 2014: drie dagen in de ban van de trekzak

‘Trobada amb els acordionistes del Pireneu 2014’ heet het evenement in de Pyreneeën waarvoor Cati Plana mij uitnodigde tijdens Trek er es Uut. Van het bezoek heb ik geen spijt gehad. Wat een prachtig dorpje! Wat een vriendelijke mensen: van oud tot jong! Wat een heerlijk weer en ongedwongen sfeertje. En wat een muziek! Het hele dorp is in de ban van de trekzak: tientallen spelers uit de wijde omgeving zijn uitgenodigd.

Nadat ik in 1997 de gelukkige bezitter werd van een trekzak, besloot ik op zoek te gaan naar lotgenoten. Het resulteerde in het deelnemen aan tal van evenementen, die elke keer mijn enthousiasme aanwakkerden: de workshops van de Stichting Volksmuziek Nederland, Trek er es Uut, de open trekzakdagen in Hindeloopen en Enkhuizen, te veel om op te noemen.

Vrolijke muziek

Maar ‘Arsèguel’ spant toch ergens wel de kroon. “Ik wil terug” was mijn eerste gevoel dan ook, toen ik weer vaste voet op Schiphol had gezet. De sfeer, de gesprekken (vooral over de gewenste Catalaanse onafhankelijkheid, die iedereen hier graag wil) en overal muziek. En vooral vrolijke muziek. De Catalanen, Basken en Portugezen speelden hierin de boventoon. En niet te vergeten het prachtige decor: een ongerept Pyreneeëndorpje waar de tijd lijkt stil te staan.

Topmusici

Hoogtepunten zijn de avondoptredens: op vrijdag- en zaterdagavond speelt een scala aan topmuzikanten uit Arsèguel of omgeving: dertien verschillende nationaliteiten, om precies te zijn.
De toegang is 12 euro, maar dan heb je ook wat: zo speelden op zaterdagavond 27 juli 24 verschillende muzikanten en gezelschappen achter elkaar: van 22:00 tot 1.15 in de nacht (“Eerder kan niet, want dan eet nog iedereen”). Uiteraard kan dit alleen met een strakke regie en die is er dan ook. Twee meiden leiden afwisselend de artiesten in met een tevoren vastgestelde tekst. Het is de bedoeling dat de artiesten in kwestie zich dan beperken tot alleen muziek maken, wat meestal ook wel lukt.

Uit de wijde omgeving

Die muzikanten komen uit de weide omgeving: van Frankrijk- tot Baskenland, maar ook uit bijvoorbeeld Zweden en Ierland.
Eigenlijk zijn dit deel vooral promo-optredens: de lange reis heeft vaak alleen zin, als die is gekoppeld aan meer optredens in de buurt.
Voor en na hun optredens kom je ze dan weer tegen: meestal jammend met een of meer van de andere genodigde profs.

De opleving

Dat de Pyreneeën het decor vormen voor dit treffen is niet onlogisch. Eind 19de eeuw zette de trekharmonica als eerste voet op Spaanse (zij het Catalaanse) bodem. Naderhand verloor het instrument haar populariteit ten koste van de chromatische accordeon, maar begin 70-er jaren van de vorige eeuw kwam de opleving.

Kepa Junkera

Dat was onder meer te danken aan de bekende Baskische muzikant Kepa Junkera, die zijn chromatische accordeon verwisselde voor de trekharmonica. Maar Artur Blasco uit Arsèguel was inmiddels ook door Catalonië gaan toeren om oude trekzakken de verzamelijk. In 1976 richtte hij de ‘Arséguel i els accordionistes del Pireneu’ op en organiseerde de eerste ‘Trobada amb els Accordionistes del Pireneu’. Dat betekent vrij vertaald ‘Ontmoeting met de accordeonisten van de Pyreneeën, waarbij Pyreneeën inmiddels een tamelijk rekbaar begrip is geworden.
Artur Blasco is nog steeds de grote man achter dit treffen, ondanks zijn 80 levensjaren, die je hem absoluut niet zou geven: blijkbaar doen de berglucht en rijkelijk gebruikte olijfolie hier wonderen!
Ook is hij de stichter van het plaatselijke accordeonmuseum, waar je voornamelijk trekharmonica’s zult aantreffen.

Select maar jong publiek

Nu zou het misverstand kunnen ontstaan, dat heel Catalonië in de ban van de trekharmonica is. Dat is een misverstand. Ook hier heb je natuurlijk te maken met een selectie. Wat wel heel erg afsteekt bij Nederland is de samenstelling van de selectie. Niet alleen bij het publiek, maar ook bij de toestroomde amateurspelers valt het aantal jongeren op. Jonge vlotte knapen: bijna allemaal met kort zwart haar en een baardje, zodat ik in het begin wat moeite had om ze uit elkaar te houden. Ook heel veel jonge enthousiaste meiden.
 

• De Programmafolder
  Bekijk of Download dit document.

• Oude opname uit 1988 met slecht geluid: toen was de ‘Trobada’ nog echt een ontmoetingspunt voor de oude, traditionele muzikanten uit de omgeving. Opmerkelijk is dat er toen nog heel veel op Hohner werd gespeeld, wat je daar nu nauwelijks of helemaal niet meer ziet.(Video: Karibu Films)

---

Eerder bezoek

Ik was beslist niet de eerste Nederlander die dit festijn opzocht. Frank Koekoek en Carola Walther waren er al in 2004. Aan het enthousiaste verslag van Frank Koekoek is af te leiden dat de succesformule vrijwel ongewijzigd is gebleven:
 

Steun De Harmonicahoek < Naar boven < Terug   > Home     > Nieuwsarchief       > Nieuws uit 2014         > Arsèguel 2014 Hulp nodig als beginner?

• Algemene verordening
gegevensbescherming (AVG)

• Disclaimer

• Over cookies