Klezmer - ook voor de trekharmonica!

Klezmer: deze aanvankelijk instrumentale Joodse bruiloftsmuziek uit Midden- en Oost- Europa, dansmuziek, muziek voor bij de verschillende ceremonies, later uitgebreid met gezongen liederen, met veel invloeden van buitenaf, maar toch zichzelf gebleven, staat sinds de revival in Amerika in de 70-er jaren weer volop in de belangstelling.

De tegenstelling tussen weemoed en vrolijkheid, tussen ingetogenheid en expressie wordt door vaardige muzikanten in de prachtige melodieën tot een eenheid gesmeed. Ook door trekharmonikaspelers? Ook door trekharmonikaspelers!

Uitdaging

Nou is een trekharmonika niet het meest voor de hand liggende instrument om klezmermuziek op te spelen. Het kan wel, maar dan zullen we alle zeilen moeten bijzetten en zullen we b.v. ook gaan spelen in voor de gemiddelde C/F-harmonikaspeler niet zo bekende toonaarden als G, Gm en Cm. Een leuke uitdaging, het is tenslotte altijd goed om je harmonikagrenzen te verleggen! Er zal ook veel “in de trek” worden gespeeld, dat betekent een kreatief gebruik van je luchtknop: kies een natuurlijk moment om adem te happen (in dit geval: lucht kwijt te raken), zoals je dat eigenlijk onder het praten ook doet……….

Tertsknop

Bij het spelen van klezmermuziek is het gemakkelijk als je een trekharmonika hebt met een tertsknop, daarmee kun je de tertsen uit de akkoorden halen. Op blz. 63 van dit boek leg ik uit waarom. Daar staan ook aanwijzingen voor mensen met een trekharmonika met een geduwde cis op knop (1) binnenrij.

Wisselbassen

Het gebruik van bepaalde akkoorden bij een melodie is vaak (ook) een kwestie van smaak, soms zijn twee akkoorden al voldoende en soms kun je er onder hetzelfde stukje wel acht zetten, gebruik ook eens wisselbassen, voel je vrij om wat te proberen, dit geldt trouwens ook voor de tempo-aanduidingen.
Om een idee te krijgen hoe de nummers klinken vind je als extraatje achterin het boek een cd met mp3-tjes.

Ik wil graag Mart Heijmans bedanken voor zijn tips en wijze raad, Hans Stevens voor correcties, Ad Kwakernaat voor correcties, meedenken, drukken en klaarmaken van dit boek en mijn vrouw Ruby van Ooijen voor liefde & geduld.
Ik wens iedereen veel succes en vooral veel plezier!

Inhoud

1. A Beymele
2. A Cholem
3. A Glezele l’Chaim
4. A Mitzvetanz
5. Ancient Melody in A
6. Ancient Melody in G
7. Anoesjka
8. Badeken Melodie
9. Bazetsn die Kale
10. Beregovski’s Bulgar
11. Bessarabyanke
12. Bobover Wedding maart
13. Bolter Bulgar
14. Broyges Tantz in Dm
15. Broyges Tantz in Gm
16. Broygez Tants II
17. Bublitschki
18. Bulgar I
19. Ciri Bim Ciri Bom
20. Der Badkhen Freylakh in Dm
21. Der Badkhen Freylakh in Gm
22. Der neier Jid
23. Di Goldene Khasene
24. Di Mame is gegangen
25. Die Greene Koseene
26. Freylach I
27. Freylachs
28. Fun der Khupe
29. Fun der Khupe Marsh
30. Hora Midor
31. Husid’l in G freygish
32. Iamce ram ciam
33. Jewish Kozachock I
34. Kammens Bulgar
35. Khosid Wedding Dance
36. Kishiniever Bulgar
37. Leig ich mir mein Kepale
38. Liebes Shmerzen
39. Lizginka
40. Magaziner’s Skotshne
41. Mameniu Liubeniu
42. Margaritkelekh
43. Mazel Tov
44. Mazl Tov
45. Medyatsiner Valtz
46. Mitzvah Tanz von Satmar
47. Nigun 1
48. Papirosn
49. Patsh Tantz
50. Rozhinkes mit Mandlen
51. Rushische Sher
52. Sher from Khevrisa
53. Sherele
54. Shloymele, malkele
55. Shver un Shviger
56. Sonya
57. Stutschevsky’s Gas-Nign
58. Und mir seien alle Brider
59. Vals fun Bosnye
60. Vals fun Lublin
61. Vehaeir Eineinu